Infolinia:
+48 22 300 89 89
+48 882 200 100

Infolinia: +48 22 300 89 89     Kontakt w sprawach nagłych: +48 887 200 100

Bogate doświadczenie i ambicje zawodowe oraz szczere, ponadprzeciętne zaangażowanie w sprawy naszych klientów stanowią dla nas wartości najważniejsze.

Zabójstwo w afekcie to jeden z najbardziej skomplikowanych i wymagających dogłębnej analizy przypadków w prawie karnym. Jest to czyn zabroniony, który na pierwszy rzut oka wydaje się podobny do klasycznego zabójstwa, jednak ustawodawca przewidział w polskim Kodeksie karnym jego odmienną kwalifikację prawną, uznając, że określone okoliczności mogą wpływać na obniżenie stopnia winy sprawcy. Zgodnie z art. 148 § 4 Kodeksu karnego, zabójstwo w afekcie jest traktowane jako odrębny typ uprzywilejowany, podlegający łagodniejszej karze niż klasyczne zabójstwo. Kluczowym elementem, który odróżnia ten czyn, jest stan silnego wzburzenia usprawiedliwionego okolicznościami.

Podstawowym warunkiem kwalifikacji czynu jako zabójstwo w afekcie jest wykazanie, że sprawca działał pod wpływem silnego wzburzenia. Wzburzenie to, zgodnie z doktryną i orzecznictwem, musi być nagłe i intensywne, a jednocześnie usprawiedliwione okolicznościami. Oznacza to, że nie każde wzburzenie, nawet bardzo silne, będzie stanowiło podstawę do zmiany kwalifikacji prawnej czynu.

W praktyce sądowej istotne znaczenie ma rozróżnienie pomiędzy afektem fizjologicznym a patologicznym. Afekt fizjologiczny to stan gwałtownego wzburzenia emocjonalnego, który może wystąpić u osoby zdrowej psychicznie w wyniku nagłego bodżca zewnętrznego, np. prowokacji, ataku fizycznego lub innego wydarzenia o silnym ładunku emocjonalnym. Z kolei afekt patologiczny jest stanem o podłożu chorobowym i może skutkować niepoczytalnością w rozumieniu art. 31 k.k.

Zagadnienie to bywa rozstrzygane przez biegłych psychiatrów i psychologów, którzy oceniają, czy sprawca rzeczywiście znajdował się w stanie silnego wzburzenia i czy było ono uzasadnione okolicznościami. Orzecznictwo Sądu Najwyższego wielokrotnie podkreślało, że nie każda reakcja emocjonalna, nawet bardzo silna, uprawnia do zastosowania art. 148 § 4 k.k. Kluczowe jest, aby stan wzburzenia wynikał z obiektywnie doniosłych okoliczności, a nie jedynie subiektywnego odczucia sprawcy.

Jednym z ważnych aspektów analizy tego przestępstwa jest jego relacja do innych czynów zabronionych, takich jak obrona konieczna czy stan wyższej konieczności. W pewnych przypadkach sprawca może twierdzić, że działał w samoobronie, jednak analiza dowodów może wskazywać, że jego zachowanie miało cechy afektu. Istnieją również sytuacje, gdy obrona konieczna przechodzi w afekt, a tym samym zmienia się kwalifikacja prawna czynu.

Kwestia kwalifikacji prawnej zabójstwa w afekcie była przedmiotem licznych analiz doktrynalnych i orzeczeń Sądu Najwyższego. Przykładowo, w wyroku SN z dnia 23 maja 2018 r., sygn. akt III KK 123/18, podkreślono, że sama nagłość zdarzenia nie przesądza jeszcze o wystąpieniu afektu w rozumieniu art. 148 § 4 k.k. Istotna jest zarówno reakcja sprawcy, jak i to, czy wzburzenie miało charakter usprawiedliwiony okolicznościami.

Wymiar kary za zabójstwo w afekcie jest łagodniejszy niż w przypadku zabójstwa z art. 148 § 1 k.k. Podczas gdy za zwykłe zabójstwo grozi kara od 8 lat pozbawienia wolności do dożywocia, w przypadku zabójstwa w afekcie sąd może orzec karę od roku do 10 lat pozbawienia wolności. W praktyce oznacza to duże możliwości zastosowania nadzwyczajnego złagodzenia kary, zwłaszcza jeśli sprawca nie był wcześniej karany, a okoliczności jego czynu wskazują na wyjątkowy charakter afektu.

Podsumowując, zabójstwo w afekcie jest instytucją prawa karnego, która ma na celu uwzględnienie niezwykle specyficznych sytuacji, w których sprawca dopuszcza się zabójstwa pod wpływem silnego wzburzenia. Ocena tego stanu wymaga nie tylko analizy prawnej, ale także wiedzy psychologicznej i psychiatrycznej. Każda sprawa jest indywidualna i wymaga dogłębnego zbadania wszystkich okoliczności. Kluczową rolę w tych postępowaniach odgrywają biegli oraz odpowiednia strategia obrony.

Skorzystaj z ekspertyzy Kancelarii Klonowski.

Jeśli potrzebujesz profesjonalnej pomocy prawnej w sprawach karnych, nasza kancelaria oferuje doradztwo i reprezentację na najwyższym poziomie.

📩 Skontaktuj się z nami osobiście i dowiedz się, jak możemy pomóc Twojej firmie, rodzinie lub bliskim:

📧 kancelaria@klonowski.pl | 📞 tel.: +48 887 200 100

dr n. pr. Radosław Klonowski

Wspólnik Zarządzający, negocjator zawodowy, mediator, mentor

HARVARD LAWYERS Kancelaria Prawna Adwokatów i Radców Prawnych Klonowski, Czaplewski i Wspólnicy S.K.A.

📧 kancelaria@klonowski.pl | 📞 +48 882 200 100

🔗 www.KancelariaKlonowski.pl | LinkedIn: Radosław Klonowski

🆘 Kontakt w sprawach nagłych 24h/7 🆘

(zatrzymania / przeszukania / aresztowania / ad hoc)

📞 +48 887 200 100  |  📩 SMS24: +48 698 700 300

Śledź nas w social media

tel. +48 22 300 89 89
kom. +48 882 200 100

Kontakt w sprawach nagłych
(zatrzymania, przeszukania, aresztowania)

TELEFON 24h: +48 887 200 100
SMS 24h: +48 698 700 300

Plac Bankowy 2
00-095 Warszawa

KANCELARIA KLONOWSKI
Harvard Lawyers Kancelaria Prawna 
Adwokatów, Radców Prawnych
Klonowski, Czaplewski i Wspólnicy